Matura z j. polskiego 2024. Mamy przykładowe tematy wypracowania wraz z omówieniem!

Egzamin maturalny z języka polskiego 2024 potrwa 240 minut. Do uzyskania będzie 60 punktów. Poza częścią "czytania ze zrozumieniem", gdzie uczniowie będą musieli przeanalizować treść i odpowiedzieć na pytania, egzamin maturalny będzie wymagał napisania wypracowania składającego się z co najmniej 300 słów.

To istotna część matury podstawowej z języka polskiego. Maturzysta będzie musiał odwołać się w swojej pracy do wybranych lektur obowiązkowych. Uczeń musi wykazać znajomość literatury i umiejętność argumentacji. Liczba tekstów obowiązkowych wynosi 37 (bez poezji), a także 4 z zakresu szkoły podstawowej.

Oto przykładowe tematy rozprawek wraz z omówieniem.

„Niebezpieczeństwo idealizowania rzeczywistości”

W pra­cy od­wo­łaj się do: wy­bra­nej lek­tu­ry obo­wiąz­ko­wej, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go oraz wy­bra­nych kon­tek­stów.

Temat idealizowania rzeczywistości jest istotny i często podejmowany w różnych tekstach literackich, a także w samym społeczeństwie. W pracy należy sięgnąć po lekturę obowiązkową. Dla przykładu w "Lalce" Bolesława Prusa motyw idealizowania rzeczywistości występuje głównie poprzez postać Stanisława Wokulskiego.

Wokulski, samotny kupiec, zakochuje się w pięknej damie z wyższej warstwy społecznej - Izabeli Łęckiej. Stanisław idealizuje ją oraz swój związek z kobietą, widząc w niej uosobienie swoich marzeń. Wmawia sobie, że ich relacja jest okazem szczęścia i spełnienia.

Wokulski przypisuje Łęckiej cechy, które są jedynie elementami jego wyobraźni i pragnień. Mężczyzna ignoruje jej prawdziwą naturę, jej uczucia wobec niego, a także to, jak kobieta go traktuje.

Dodatkowo, warto przeanalizować tu wybrane konteksty społeczne, w których idealizowanie rzeczywistości może mieć negatywne konsekwencje. Na przykład, w dziedzinie polityki czy mediów, idealizacja może prowadzić do manipulacji opinią publiczną lub ignorowania realnych problemów społecznych.

"Czy warto kochać, mimo że miłość wiąże się z cierpieniem"

W pra­cy od­wo­łaj się do: IV części "Dziadów" Adama Mickiewicza, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go oraz wy­bra­nych kon­tek­stów.

Czy jest sens oddać się miłości, choć może to pociągać za sobą ból i cierpienie? W analizie tego zagadnienia należy sięgnąć po IV część "Dziadów" Adama Mickiewicza, gdzie motyw miłości oraz jej związku z cierpieniem jest wyraźnie obecny.

Przykładowym motywem będzie tutaj historia tragicznej miłości Zosi i Gustawa. Przeciwko ich miłości są przede wszystkim różnice społeczne oraz tragiczne wydarzenia, które prowadzą do cierpienia i tragedii. Gustaw, będący duchem zmarłego powstańca, nie może doświadczyć prawdziwej, doczesnej miłości z Zosią, co przynosi im obojgu bolesne konsekwencje.

Warto także sięgnąć do „Lalki” Bolesława Prusa. Motyw związku miłości z cierpieniem jest tu wyraźnie obecny w relacji między Stanisławem Wokulskim a Izabelą Łęcką. Wokulski, zakochany w Izabeli, idealizuje ją i swoje uczucia do niej. Ignoruje przy tym rzeczywistość. Ten związek obarczony jest cierpieniem i nieporozumieniami. To nigdy nie będzie dla Wokulskiego spełniona miłość, o czym bohater doskonale wie. Mimo, że Łęcka go krzywdzi, ten cały czas przy niej jest. Ta niespełniona i nieodwzajemniona miłość prowadzi do cierpienia.

Ponadto, warto przywołać inne dzieła literackie oraz odpowiednie konteksty społeczne, aby pełniej zrozumieć tę problematykę.

"Wola człowieka czy niekontrolowane siły decydują o losie ludzkim?"

W pra­cy od­wo­łaj się do: wy­bra­nej lek­tu­ry obo­wiąz­ko­wej, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go oraz wy­bra­nych kon­tek­stów.

W pytaniu o rolę woli człowieka w kształtowaniu losu ludzkiego można dostrzec fundamentalną problematykę filozoficzną, etyczną i literacką. Aby w pełni zgłębić tę kwestię, warto sięgnąć po różnorodne źródła. Podstawą jest jednak lektura obowiązkowa i tu warto sięgnąć po Makbeta.

Motyw roli woli człowieka w kształtowaniu losu ludzkiego jest jednym z kluczowych elementów tragedii "Makbet" Williama Shakespeare'a. W tej tragedii główny bohater, Makbet, jest przedstawiony jako ambitny szkocki dowódca, którego chciwość i pragnienie władzy prowadzą do jego upadku.

Na początku utworu, Makbet podejmuje świadomą decyzję o zabójstwie króla Duncana, pod wpływem proroctwa trzech czarownic, które przepowiadają mu, że zostanie on królem. Można tu dostrzec działanie woli człowieka, gdyż to Makbet podejmuje decyzję o zbrodni, kierując się swoimi ambicjami i pragnieniem władzy.

Jednakże, w miarę rozwoju akcji, widać także wpływ niekontrolowanych sił na los Makbeta. Jego postępująca paranoja, konflikty wewnętrzne oraz kolejne zbrodnie prowadzą do jego moralnego i fizycznego upadku. Wielokrotnie pojawiające się duchy i widma, w tym zjawienie Banquo na uczcie, sugerują, że siły nadprzyrodzone lub przeznaczenie mają swój udział w kierowaniu losami postaci.

„Wolność – dar, ale także odpowiedzialność”

W pra­cy od­wo­łaj się do: wy­bra­nej lek­tu­ry obo­wiąz­ko­wej, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go oraz wy­bra­nych kon­tek­stów.

Tu warto wybrać przede wszystkim III część „Dziadów” Adama Mickiewicza. W tej części dramatu, Mickiewicz ukazuje ducha narodu polskiego jako skazanego na cierpienie i zniewolenie, ale jednocześnie poszukującego wolności i niezależności.

Przykładem jest postać Konrada, która reprezentuje ducha zbiorowego narodu polskiego. Jego pragnienie wolności jest silne, ale równocześnie niesie za sobą odpowiedzialność za losy ojczyzny i walkę o niepodległość. Konrad jako dusza narodu staje się symbolem walki o wolność i niezależność, ale także konfrontacji z trudnościami i cierpieniem, które towarzyszą temu dążeniu.

Dodatkowo, w III części "Dziadów" pojawia się także motyw oporu wobec obcych władz i tęsknoty za wolnością, który manifestuje się poprzez różne postacie i wątki dramatu. Przez całe dzieło przechodzi wątek tęsknoty za wolnością, zarówno indywidualną, jak i narodową.

Tego motywu doszukamy się także w „Weselu” Stefana Wyspiańskiego. Na przykład, postać Poety może być postrzegana jako symbol dążenia do wolności artystycznej i intelektualnej. Jego pragnienie wolności wyraża się poprzez pragnienie wyzwolenia narodu polskiego spod zaborów i walki o niepodległość. Jednakże, z wolnością wiąże się również odpowiedzialność za przekazywanie prawdy oraz zaangażowanie w sprawy narodowe, co staje się dla Poety ciężarem moralnym.

Z kolei postać Pana Młodego i Panny Młodej reprezentuje konflikt między pragnieniem osobistej wolności a społecznymi oczekiwaniami i konwencjami. Ich marzenie o wyborze partnera życiowego zamiast narzuconego przez rodziców jest wyrazem pragnienia wolności jednostki wobec tradycji i społecznych norm.