Odmienisz poprawie słowo kakao przez przypadki?

i

Autor: pixabay

quiz

Jak poprawnie odmienić nazwiska w języku polskim? Niektórzy twierdzą, że ich się nie odmienia. Ile w tym prawdy?

2024-06-12 8:15

Odmiana prostych imion przez przypadki, na przykład Ania, Ani, Anię, może być łatwe. Jadnak, kiedy pojawiają się bardziej złożone wyrazy, wielu ludziom sprawia to trudność. Chodzi oczywiście o nazwiska. Czy istnieją takie, których odmieniać nie powinniśmy? Jak poprawnie odmienić nazwiska w języku polskim? Tłumaczymy!

Według niektórych rankingów, nasz język znajduje się na piątym miejscu pod względem trudności językowej.Odpowiada za to seria zasad gramatycznych, a także przypadków. Warto zwrócić uwagę, że w języku angielskim, niemieckim czy francuskim rzeczowniki są czymś stałym i nie odmienia się ich. Dla przykładu weźmy pod lupę słowo "masło" (ang. i niem. butter). "There is no butter in the kitchen", "In der Küche gibt es keine Butter", a po polsku "W domu nie ma masł-a".

EXPRESS BIEDRZYCKIEJ - Krzysztof Bosak

Jak poprawnie odmienić nazwiska w języku polskim?

To sprawia Polakom wielu kłopotów. Odmienianie nazwisk w języku polskim może być trudne, ale zasady są dość jasne. Choć niektórzy twierdzą, że ich nazwiska się nie odmienia, ogólne zalecenia dotyczące odmiany polskich nazwisk wskazują jednak, że nie mają oni racji - zawsze należy to robić. Należy to robić zgodnie z zasadami odmiany rzeczowników i przymiotników. To oznacza, że nazwiska w formie rzeczownikowej odmieniają się jak rzeczowniki, a te w formie przymiotnikowej - jak przymiotniki.

Przykładem będzie:

  • grupa nazwisk o odmianie rzeczownikowej: Kowal, Kocioł, Gil, Nowak

Mianownik: Nowak, Dopełniacz: Nowaka, Celownik: Nowakowi, Biernik: Nowaka, Narzędnik: Nowakiem, Miejscownik: Nowaku, Wołacz: Nowaku

  • grupa nazwisk o odmianie przymiotnikowej: Cichy, Małolepszy, Sadowy, Mały

Mianownik: Małolepszy, Dopełniacz: Małolepszego, Celownik: Małolepszemu, Biernik: Małolepszego, Narzędnik: z Małolepszym, Miejscownik: o Małolepszym, Wołacz: Małolepszy

Czy w języku polskim istnieją nazwiska nie do odmiany?

Na pewno nie raz byłeś świadkiem, gdy ktoś zarzekał się, że jego nazwisko się nie odmienia. Jaka jest prawda?. Polskie nazwiska w formie męskiej odmieniają się w każdym przypadku. W formie żeńskiej – niekoniecznie. Dla przykładu: Nie ma pana Gila i pani Gil. Idę z panem Gilem i panią Gil. Myślę o panu Gilu i pani Gil. I tak dalej.

Podobnie, jeśli chodzi o nazwiska zakończone na „e”. Dla przykładu – Pan Wojciech Wojciszke wyszedł z domu. W domu nie ma pana Wojciecha Wojciszkego. Idę na spacer z panem Wojciszkem. Jeśli natomiast mowa o pani Justynie Wojcieszke – tu nazwiska nie będziemy odmieniać w żadnym przypadku – wskazuje Uniwersytet Gdański.

Pan Mendel wyszedł z domu. W domu nie ma pana Mendla czy Mendela?

Jak wskazuje uniwersytet, nazwiska zakończone na spółgłoskę miękką ‑ś, -ć, -ź, -dź, -ń oraz ‑l i ‑j w formie męskiej odmieniają się analogicznie do męskoosobowych rzeczowników pospolitych o tym samym zakończeniu.

Zatem, skoro pan Mendel wyszedł z mieszkania, w domu nie będzie pana Mendela. Tak samo pana Mencela i Stencera. Jednakże, jeśli chodzi o nazwiska zakończone na „el”, te, które zawierają „e” ruchome, zatem nazwiska od rzeczowników pospolitych. utracą głoskę „e” przy odmianie. Dla przykładu – pan Aleksander Wróbel, który w narzędniku będzie już panem Wróblem, a nie Wróbelem.

Z kolei spółgłoski „e” nie utracą nazwiska nietożsame z rzeczownikami pospolitymi, takie jak wyżej wymienione Mencel czy Stencel. Istnieją oczywiście wyjątki, takie jak chociażby Emil Wedel, który w narzędniku będzie Wedlem a nie Wedelem.