Cisza wyborcza obowiązuje każdego. Można ją złamać nieświadomie i słono za to zapłacić! Na co uważać w dniu wyborów?

Cisza wyborcza. Kiedy się rozpoczyna i do kiedy trwa?

Od 1990 roku w Polsce cisza wyborcza rozpoczyna się o północy w dniu poprzedzającym dzień głosowania. Kończy się natomiast tuż po zakończeniu głosowania, czyli po zamknięciu lokali wyborczych.

W tym roku wybory prezydenckie 2025 przypadają na niedzielę 18 maja. Kampania wyborcza potrwa zatem do 16 maja do godz. 24:00. W tym momencie zaczyna się cisza wyborcza. W dniu 17 maja oraz 18 maja do godz. 21 zabronione są wszelkie formy agitacji, organizowanie manifestacji, rozpowszechnianie materiałów związanych z kampanią wyborczą, a także publikacja sondaży, w tym tzw. exit poll.

Kiedy cisza wyborcza jest złamana? Co grozi za złamanie ciszy wyborczej?

Złamanie ciszy wyborczej może pociągać za sobą różne skutki prawne, w zależności od charakteru przewinienia. Możemy narazić się na karę pieniężną, a w skrajnych przypadkach - karę więzienia. Najczęściej stosowaną sankcją jest grzywna, którą można otrzymać zarówno za świadome, jak i nieumyślne naruszenia ciszy.

Łamanie ciszy wyborczej. Kiedy możemy otrzymać grzywnę?

Do czynów podlegających karze grzywny zalicza się m.in. prowadzenie agitacji wyborczej w przestrzeni publicznej. Przykładami takiego naruszenia są:

• rozdawanie ulotek,
• rozwieszanie plakatów,
• organizowanie wieców,
• zamieszczanie treści promujących kandydatów w internecie, w tym postów i komentarzy.

Co ważne - nawet przypadkowe, bądź nieświadome udostępnienie materiałów wyborczych w czasie obowiązywania ciszy może skutkować karą pieniężną.

Grzywna za łamanie ciszy wyborczej. Ile wynosi?

Wysokość grzywny uzależniona jest od wagi wykroczenia i waha się od 20 zł do 5 tys. zł. Najpoważniejsze naruszenie – publikacja wyników sondaży przed zakończeniem ciszy wyborczej – może skutkować grzywną sięgającą nawet 1 miliona złotych, ponieważ takie działania mogą realnie wpływać na decyzje wyborców.

Przypadki łamania ciszy można zgłaszać do Państwowej Komisji Wyborczej, policji lub prokuratury.

Łamanie ciszy wyborczej. Kiedy stosowana jest kara więzienia?

W skrajnych przypadkach za złamanie ciszy wyborczej może grozić nam nawet kara więzienia? O jakich przypadkach mówimy? Przede wszystkim takich, które przez nasze działanie mogą wpłynąć na wynik wyborów na szerszą skalę.

Sąd może orzec karę pozbawienia wolności tylko w wyjątkowo poważnych sytuacjach, gdy dochodzi do celowego zakłócenia przebiegu wyborów lub próby podważenia ich wiarygodności. Chodzi m.in. o ingerencję w system elektroniczny, który służy do zliczania głosów lub monitorowania frekwencji, celowe rozpowszechnianie oczerniających informacji na temat konkretnego kandydata na masową skalę (np. w mediach). Poważnym przestępstwem wyborczym będzie także zastraszanie członków komisji wyborczej w celu wpłynięcia na wynik wyborów, a także upublicznianie sfałszowanych wyników głosowania na szeroką skalę, co może wpłynąć na decyzję wyborców.