Na egzaminie ósmoklasisty 2025 może pojawić się nowa forma wypowiedzi pisemnej. Będzie trudniej niż w 2024 roku

Spis treści

1. Ponad 30 pozycji na liście lektur do egzaminu ósmoklasisty
2. CKE informuje o zmianach na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego
3. Czym jest przemówienie? Jak napisać je na egzaminie ósmoklasisty 2025?
4. Te lektury będą obowiązywały na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego w 2025 roku. Oto lista
5. Zmiany na egzaminie ósmoklasisty 2025
6. Egzamin ósmoklasisty 2025. Terminy egzaminów z polskiego, matematyki i języka obcego

Ponad 30 pozycji na liście lektur do egzaminu ósmoklasisty

Od 2025 roku egzamin ósmoklasisty będzie oparty na wymaganiach wynikających z podstawy programowej kształcenia ogólnego. Trudniej będzie na języku polskim. Na liście lektur, które powinni znać zdający, jest ponad 30 pozycji, w tym utwory z klas 4-6, pomijane przez kilka ostatnich lat.

- W zadaniach egzaminacyjnych szczególny nacisk zostanie położony na sprawdzanie umiejętności związanych z argumentowaniem, wnioskowaniem, formułowaniem opinii. Udzielenie poprawnej odpowiedzi będzie wymagało również kompetencji literackich (np. rozumienia sensu utworów), kulturowych (np. interpretacji plakatu), językowych (np. świadomego korzystania z różnych środków językowych) - czytamy w Informatorze o egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego od roku szkolnego 2024/2025 publikowanym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.

CKE informuje o zmianach na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego

Wśród ważnych zmian na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego, jakie wskazuje Centralna Komisja Egzaminacyjna, jest ta, że w latach 2025–2028 w wypracowaniu uczeń będzie mógł się odwołać do dowolnej lektury obowiązkowej określonej w podstawie programowej z 2017 r. (a więc również do tych tekstów, które zostały wykreślone w podstawie programowej z 2024 r.).

Czym jest przemówienie? Jak napisać je na egzaminie ósmoklasisty 2025?

Przemówienie, jako dodatkowa, obok opowiadania i rozprawki, forma wypracowania budzi duże emocje wśród uczniów i rodziców. Jest prawdopodobne, że pojawi się na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego w 2025 r. (było na próbnym egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego przeprowadzonym 2 grudnia 2024 r.) To pewna nowość (choć ta forma wypowiedzi ciągle była i jest w podstawie programowej). W latach 2021-2024 na egzaminie ósmoklasisty wypracowanie miało tylko dwie formy: do wyboru były wypowiedź twórcza i o charakterze argumentacyjnym, czyli zawsze albo opowiadanie, albo rozprawka. Od 2025 r. będzie wybór między opowiadaniem i albo rozprawką, albo przemówieniem.

W części II arkusza znajdą się propozycje dwóch tematów wypracowań, z których uczeńbędzie wybierał jeden i pisał tekst nie krótszy niż 200 wyrazów. Uczeń będzie dokonywał wyboru spośród:

• tematu o charakterze twórczym (opowiadanie twórcze) oraz
• tematu o charakterze argumentacyjnym (rozprawka, przemówienie).

Każdy temat będzie wymagał odwołania się do obowiązkowej lektury szkolnej ORAZ/LUB do utworu bądź utworów samodzielnie wybranych przez ucznia

Przemówienie charakteryzuje się bezpośrednim zwrotem do odbiorcy, formalnym językiem oraz klarownym wyrażaniem swojego stanowiska na dany temat. Ważne jest, aby takie wypracowanie miało odpowiednią strukturę: wstęp, rozwinięcie z argumentami oraz zakończenie z podsumowaniem, czyli bardzo podobnie jak rozprawka (obie wypowiedzi są o charakterze argumentacyjnym). W praktyce może to być przemówienie na temat związany z życiem szkolnym, wartościami społecznymi lub aktualnymi wydarzeniami.

W arkuszu egzaminacyjnym mogą znaleźć się zadania sprawdzające znajomość treści i problematyki lektur obowiązkowych lub zadania oparte na utworach literackich niebędących lekturą obowiązkową oraz zadania oparte na tekstach poetyckich – zarówno autorów wskazanych w podstawie programowej, jak i innych. Zadania te nie będą sprawdzały znajomości treści konkretnego utworu poetyckiego, ale sprawdzą umiejętność analizy i interpretacji tego typu tekstów - czytamy w informatorze CKE.

Te lektury będą obowiązywały na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego w 2025 roku. Oto lista

Lektury obowiązkowe

klasy IV–VI3Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości)

1. Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
2. Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
3. Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
4. Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
5. John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem.

Klasy VII i VIIILektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości)

1. Charles Dickens, Opowieść wigilijna
2. Aleksander Fredro, Zemsta
3. Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
4. Adam Mickiewicz, Dziady część II
5. Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
6. Juliusz Słowacki, Balladyna.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane wefragmentach i utwory poetyckie

1. Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
2. Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)4
3. Sławomir Mrożek, Artysta
4. Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty)
5. Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty).

Inne utwory literackie, do których uczeń może odwołać się w wypracowaniuKlasy IV–VI

1. Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we
2. fragmentach i utwory poetyckie, których znajomość nie będzie sprawdzana na
3. egzaminie ósmoklasisty
4. René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań)
5. Ignacy Krasicki, wybrane bajki
6. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (wybrane fragmenty, inne niż księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
7. Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
8. wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie,
9. o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
10. Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym
11. o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
12. wybrane podania i legendy polskie
13. wybrane baśnie polskie i europejskie
14. Maria Konopnicka, Rota.

Utwory literackie wykreślone w podstawie programowej z 2024 r., do których uczeńmoże odwołać się w wypracowaniu w latach 2025–2028Klasy IV–VI

1. Charles Perrault, Kopciuszek
2. Adam Mickiewicz, Powrót taty, Pani Twardowska
3. Bolesław Prus, Katarynka
4. Aleksander Puszkin, Bajka o rybaku i rybce
5. Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy
6. Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii Bobrówny
7. legendy polskie: o Lechu, o Piaście, o Kraku i Wandzie
8. mit o Orfeuszu i Eurydyce
9. przypowieści: o siewcy, o pannach roztropnych.

Klasy VII i VIII

1. Jan Kochanowski, treny I i V
2. Ignacy Krasicki, Żona modna
3. Adam Mickiewicz, Śmierć Pułkownika, wybrany utwór z cyklu Sonety krymskie, Pan
4. Tadeusz (księgi: III, V, VI, VII, VIII, IX)
5. Melchior Wańkowicz, Tędy i owędy (wybrany reportaż).

W Informatorze zawarto przykładowe zadania sprawdzające znajomość treści i problematykilektur obowiązkowych dla klas IV–VIII

Zmiany na egzaminie ósmoklasisty 2025

CKE informuje o zmianach na egzaminie z polskiego, matematyki i języka obcego

Język polski

1. Nie planuje się zmian w formacie arkusza egzaminacyjnego stosowanego w latach 2021–2024:
   • część pierwsza – dwa teksty (literacki i nieliteracki, z zastrzeżeniem że tekst literacki nie musi być fragmentem lektury obowiązkowej) oraz zadania do nich, w tym zadania dotyczące treści i problematyki lektur obowiązkowych
   • część druga – wypracowanie; uczeń wybiera jeden temat spośród dwóch podanych w arkuszu; możliwe formy wypowiedzi: rozprawka, opowiadanie (formy obecne na każdym egzaminie ósmoklasisty od 2019 r.) oraz przemówienie (forma wskazana w Informatorze z 2017 r.).
2. Zadania w pierwszej części arkusza mogą dotyczyć lektur obowiązkowych:
   • z klas IV–VI: wyłącznie pozycji książkowych poznawanych w całości
   • z klas VII–VIII: pozycji książkowych poznawanych w całości, krótkich utworów literackich poznawanych w całości oraz utworów literackich poznawanych we fragmentach.
3. W latach 2025–2028 w wypracowaniu uczeń będzie mógł się odwołać do dowolnej lektury obowiązkowej określonej w podstawie programowej z 2017 r. (a więc również do tych tekstów, które zostały wykreślone w podstawie programowej z 2024 r.). Lista lektur, do których zdający będzie mógł się odwołać, będzie zamieszczona w Informatorze oraz w każdym arkuszu egzaminacyjnym (jak dotychczas).
4. Maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania: 45 punktów (jak w latach 2021–2024).

Matematyka

1. Planuje się powrót do formatu arkusza egzaminacyjnego stosowanego w roku 2019 i 2020, tj.:
   • 15 zadań zamkniętych (jak w latach 2021–2024)
   • 6 zadań otwartych (w latach 2021–2024 w arkuszu były 4 zadania otwarte).
2. Maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania: 30 punktów (jak w roku 2019 i 2020).
3. Od roku 2025 r. w przypadku egzaminu ósmoklasisty z matematyki planuje się wdrożyć e-ocenianie.

Język obcy nowożytny

1. Nie planuje się zmian w formacie arkusza egzaminacyjnego stosowanego w latach 2021–2024:
   • pięć części arkusza: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstów pisanych, znajomość funkcji językowych, znajomość środków językowych, wypowiedź pisemna
   • odsetek punktów za rozwiązanie zadań otwartych: ok. 40%.
2. W części sprawdzającej umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej – uczeń tworzy tekst w formie e-maila lub wpisu na blogu, o długości od 50 do 120 wyrazów.
3. Oczekiwany średni poziom biegłości językowej (zgodnie z podstawą programową z 2024 r.): A2 (A2+ w zakresie rozumienia tekstu).

Egzamin ósmoklasisty 2025. Terminy egzaminów z polskiego, matematyki i języka obcego

Egzamin odbędzie się w trzech dniach, pierwszego - z języka polskiego (120 minut/180 minut), drugiego- z matematyki (100/150 minut), trzeciego - z języka obcego nowożytnego (90 minut/135 minut). Uczniowie decydują, czy piszą go z angielskiego, czy z niemieckiego.

W 2025 roku egzamin ósmoklasisty odbędzie się od 13 do 15 maja

• 13 maja egzamin ósmoklasisty języka polskiego,
• 14 maja egzamin ósmoklasisty z matematyki,
• 15 maja egzamin ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego.
• Między 10 a 12 wyznaczono dodatkowy termin egzaminu dla tych, którzy nie będą mogli przystąpić do niego w maju.

Nocne badania na cmentarzysku, gdzie odkryto „Wampirkę z Pnia”. Archeolodzy badali teren specjalnymi lampami. Zobaczcie zdjęcia.