Tajemnicze miejsce w Kujawsko-Pomorskiem. Tylko nieliczni odwiedzili Zamczysko na trasie Bydgoszcz-Gdańsk [GALERIA]

Spis treści

1. Pierwsze badania wykopaliskowe i odkrycia archeologiczne
2. Lokalizacja grodziska
3. Grodzisko jako osada obronna
4. Wspomnienia z przeszłości
5. Miejsce w historii Kujaw i Pomorza

Pierwsze badania wykopaliskowe i odkrycia archeologiczne

Pierwsze prace wykopaliskowe na terenie grodziska rozpoczęto rok przed wybuchem II wojny światowej. Następnie kontynuowano je w latach 1947–1948, 1961–1962 oraz 1993. Wielokrotnie przeprowadzane na terenie Zamczyska badania miały rozstrzygnąć kontrowersje dotyczące datowania osady.

Początkowe odkrycia sugerowały, że gród znajdujący się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego istniał w okresie VI–X wieku, jednak późniejsze wykopaliska wskazały, że musiał istnieć znacznie wcześniej. Z ponad 1200 fragmentów ceramiki wydobytych podczas wykopalisk, zwłaszcza w latach 60. i 90. XX wieku, tylko niewielka część pochodziła z wczesnego średniowiecza, podczas gdy większość to ceramika z okresu halsztackiego, sprzed naszej ery.

Lokalizacja grodziska

Grodzisko znajduje się w północnej części Bydgoszczy, w rejonie Zbocza Fordońskiego, tuż przy drodze krajowej nr 5, która prowadzi z Bydgoszczy do Gdańska. Na jego szczycie znajduje się płaska, wznosząca się ziemia, a zbocza są strome, co czyniło to miejsce idealnym do obrony. Z tego punktu rozciąga się widok na dolinę Brdy i pradolinę Wisły, co sprawiało, że było to doskonałe miejsce do kontrolowania okolicznych terenów.

Grodzisko jako osada obronna

Archeolodzy odkryli, że grodzisko w Zamczysku było ważną osadą obronną, która przez wiele lat pełniła rolę militarną. W trakcie wykopalisk znaleziono m.in. fragmenty szpili brązowej, kamienny toporek, gliniane przęśliki, a także około 1200 fragmentów naczyń. Wiele z tych znalezisk pochodzi z kultury łużyckiej.

Na terenie grodziska odkryto też ślady pożarów, co wskazuje, że osada była kilkakrotnie niszczona, zapewne przez ataki lub klęski żywiołowe. W fosie znaleziono dwie warstwy popiołu, co sugeruje, że grodzisko było odbudowywane po zniszczeniach w różnych okresach.

Wspomnienia z przeszłości

Facebookowy profil „Bydgoszcz- Okruchy Przeszłości”, który regularnie publikuje archiwalne zdjęcia i historie pochodzące z naszego miasta cytuje fragment książki "Pamiętnik Gapia", Zbigniewa Raszewskiego.

- Pamiętam, jak krótko przed wojną archeologowie rozkopali to miejsce, znajdując mnóstwo pozostałości średniowiecznego grodu wzniesionego przez Pomorzan. Poszedłem tam i nawet małą skorupke z tych, którymi uczeni wzgardzili, wziąłem sobie na pamiątkę. Pośrodku wbito wysoki maszt na którym powiewała biało-czerwona flaga. Dla podkreślenia, że teraz miejsce należy do nas? - pisał Zbigniew Raszewski.

Miejsce to w czasie wojny było dla młodzieży jednym z ulubionych miejsc na niedzielne wycieczki. Obecnie większość z młodych mieszkańców Bydgoszczy i okolic nie ma nawet zielonego pojęcia o jego istnieniu, a także o historii, która sięga kilka tysięcy lat wstecz.

Miejsce w historii Kujaw i Pomorza

Zamczysko w Bydgoszczy to jedno z najważniejszych miejsc związanych z wczesnośredniowieczną historią Pomorza i całego regionu. Jego wyjątkowa lokalizacja oraz solidne umocnienia obronne pokazują, jak dobrze zorganizowaną społeczność zamieszkiwała to grodzisko. Choć znajduje się blisko ruchliwej drogi Bydgoszcz-Gdańsk, przez wiele lat było mało znane, a dziś mogłoby być ważnym punktem zarówno dla turystyki.

Odkryte tu przedmioty, takie jak fragmenty ceramiki, ostrogi, elementy oporządzenia czy resztki wałów obronnych, pozwalają lepiej zrozumieć życie dawnych mieszkańców grodu i jego rolę w historii Bydgoszczy oraz okolic.