Spis treści
- Nowe miasta województwa kujawsko-pomorskiego
- Proces degradacji miast w Polsce
- Przyczyny utraty praw miejskich w dwudziestoleciu międzywojennym
- Dlaczego polskie wsie traciły prawa miejskie?
- Te wsie w Kujawsko-Pomorskiem były kiedyś miastami
Nowe miasta województwa kujawsko-pomorskiego
1 stycznia 2022 roku miejscowość Pruszcz nieopodal Świecia otrzymał prawa miejskie. Dwa lata później (1 stycznia 2024 roku) miastem stały się także Bobrowniki (a wraz z nimi dwie inne miejscowości). Co ciekawe, Bobrowniki były już miastem w przeszłości.
Lokację miejską otrzymały w 1403 roku. W 1784 roku Bobrowniki były częścią powiatu dobrzyńskiego na terenie ziemi dobrzyńskiej w województwie inowrocławskim. W 1827 roku, jako miasto rządowe Królestwa Kongresowego, należały do obwodu lipnowskiego w województwie płockim. Dnia 13 stycznia 1870 roku Bobrowniki utraciły prawa miejskie.
Proces degradacji miast w Polsce
Proces degradacji miast, czyli pozbawienia praw miejskich, był dość częsty w Polsce, szczególnie w okresach zaborów czy w czasach trudności ekonomicznych. W przypadku województwa kujawsko-pomorskiego istnieją miejscowości, które przeszły przez ten proces, a dziś są wsiami o bogatej historii.
Przyczyny utraty praw miejskich w dwudziestoleciu międzywojennym
Niektóre miasta utraciły prawa miejskie w 1934 roku w wyniku reform administracyjnych. Była to reforma dość mało znana w naszej historii i miała na celu usprawnienie zarządzania państwem. Reforma ta uporządkowała nieład panujący w miejskiej strukturze państwa, którego brak jasności wciąż można dostrzec w wielu publikacjach z tamtego okresu.
Miasta, które nie mogły utrzymać swoich funkcji gospodarczych, przekształcano w gminy wiejskie, co miało pozwolić na lepsze zarządzanie i ograniczenie kosztów. To z kolei miało pomóc zwalczyć kryzys gospodarczy.
W wyniku reformy administracyjnej z 1934 roku wiele miejscowości straciło prawa miejskie, a były to decyzje podyktowane zarówno kwestiami praktycznymi, jak i ekonomicznymi oraz politycznymi.
Dlaczego polskie wsie traciły prawa miejskie?
Na przestrzeni lat proces utraty praw miejskich dla wielu miejscowości w Polsce był związany z kilkoma czynnikami. To przede wszystkim:
- Rozbiory Polski, gdzie władze zaborcze uznawały takie miasta za zbyt małe i mało znaczące.
- Powstania narodowe, gdzie władze zaborcze jako karę za zaangażowanie w działania odbierały prawa miejskie wielu miejscowościom.
- Reformy administracyjne dokonywane w XIX wieku i w okresie międzywojennym.
Te wsie w Kujawsko-Pomorskiem były kiedyś miastami
Również na terenie kujawsko-pomorskiego znajdują się miejscowości, które przeszły przez ten proces i dziś zamiast miastami, są wsiami o bogatej historii. Znajdziesz je w naszej galerii.
