kryzys

Zaczęły się zwolnienia grupowe w zakładzie sodowym w Janikowie. Setki ludzi tracą pracę. Za co burmistrz dziękuje Qemetice?

2025-04-25 9:59

Już w pierwszym zdaniu komunikatu na ten temat, Qemetica Soda Polska pisze, że to "najtrudniejszy etap hibernacji w Janikowie". Ruszył proces zwolnień grupowych. Prace może stracić 350 osób. Jakie dostaną odprawy i na co mogą liczyć?

Spis treści

  1. Mieszkańcy Janikowa protestowali przed zamknięciem zakładu sodowego, największego pracodawcę w okolicy
  2. Dlaczego Qemetica Soda Polska w Janikowie wygasza produkcję i zwalnia 350 osób?
  3. Ile dostaną zwalniani ludzie firmy Qemetica? "Pracownicy mogą otrzymać do 14-krotności miesięcznego wynagrodzenia"
  4. Ile osób zostanie zwolnionych z firmy Qemetica w Janikowie?
  5. W Janikowie muszą zbudować własną oczyszczalnię ścieków
  6. Czy firma Qemetica w Janikowie kiedyś wznowi produkcję sody?

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, QEMETICA Soda Polska rozpoczęła kolejny etap hibernacji zakładu produkcyjnego w Janikowie pod Inowrocławiem (woj. kujawsko-pomorskie). Rozpoczęła się procedura zwolnień grupowych. Jak mówią przedstawiciele firmy, "to najtrudniejszy, ale niezbędny krok w procesie dostosowawczym do zmieniających się realiów rynkowych i długofalowego planu stabilizacji działalności".

Mieszkańcy Janikowa protestowali przed zamknięciem zakładu sodowego, największego pracodawcę w okolicy

Problemu zakładu sodowego w Janikowie trwają od dawna. Jeszcze w marcu mieszkańcy protestowali i apelowali do polityków o podjęcie takich działań, by produkcja sody w Polsce pozostawała opłacalna (chodzi o restrykcyjne przepisy i zalew taniej sody spoza UE). Kłopoty firmy oznaczają nie tylko zwolnienia, ale roztaczały nad mieszkańcami wizję destabilizacji życia w mieście, bo to pozostaje uzależnione od wielkiego zakładu pod względem dostaw ciepła i odbioru ścieków (miasto korzystało z infrastruktury firmy przy realizacji tych usług).

Mimo kolejnych rozmów z samorządowcami, politykami, mieszkańcami nie udało się podtrzymać produkcji w Janikowie. Firma mówi, że skończyło się na słowach i obietnicach wsparcia płynących od polityków i działaczy. W połowie marca spółka Qemetica Soda Polska ogłosiła rozpoczęcie przygotowań do procesu hibernacji zakładu sodowego w Janikowie (woj. kujawsko-pomorskie) i że do końca lipca 2025 całkowicie wygasi tam produkcję sody.

Dlaczego Qemetica Soda Polska w Janikowie wygasza produkcję i zwalnia 350 osób?

- Proces hibernacji zakładu w Janikowie ogłoszono w związku z rosnącą presją kosztową – w szczególności dotyczącą kosztów energii, wynikających z cen uprawnień do emisji CO₂ w UE – a także koniecznością dostosowania się do bardziej rygorystycznych regulacji środowiskowych. Sektor chemiczny w Europie przeżywa największy od dekad kryzys. Sytuację w branży sodowej pogarsza nie tylko obserwowane od dłuższego czasu spowolnienie w budownictwie, ale także zalew polskiego rynku tanią sodą spoza UE. Tureccy producenci, niepodlegający unijnym regulacjom i korzystający z tańszych rosyjskich surowców, zdobyli już 30 proc. polskiego rynku, co doprowadziło do nadpodaży i spadku cen. W obliczu tych realiów QEMETICA została zmuszona do hibernacji jednego z trzech swoich zakładów sodowych – w Janikowie - czytamy w komunikacie firmy.

Ile dostaną zwalniani ludzie firmy Qemetica? "Pracownicy mogą otrzymać do 14-krotności miesięcznego wynagrodzenia"

  • Wypowiedzenia zostaną wręczone maksymalnie 350 pracownikom. Dostaną odprawy, a ich wysokość będzie uzależniona od stażu pracy, a Qemetica przygotowała dodatkowe rekompensaty. Firma wylicza, że "łącznie pracownicy mogą otrzymać do 14-krotności miesięcznego wynagrodzenia".
  • Pracownicy objęci zwolnieniami grupowymi będą mogli skorzystać z 6-miesięcznego pakietu medycznego finansowanego przez pracodawcę. 
  • Dla osób w wieku przedemerytalnym stworzono Program Dobrowolnych Odejść (PDO), w ramach którego wypłaty mogą sięgać nawet 21-krotności miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego – w zależności od stażu i czasu pozostałego do osiągnięcia wieku emerytalnego, uwzględniając odprawy ustawowe i bonusy motywacyjne.  
  • Pracownicy przystępujący do PDO będą mogli skorzystać z 12-miesięcznego pakietu medycznego finansowanego przez pracodawcę. 
  • Pracownicy objęci zwolnieniami mogą skorzystać z kompleksowego programu wsparcia w poszukiwaniu nowego zatrudnienia.

Ile osób zostanie zwolnionych z firmy Qemetica w Janikowie?

W ramach zapowiedzianych działań firma przewiduje: 

  • na obecnym etapie objąć zwolnieniami grupowymi około 200 pracowników, 
  • w ramach Programu Dobrowolnych Odejść (PDO), rozstać się z 83 pracownikami, 
  • 92 osoby pozostają na ten moment w zakładzie sodowym w Janikowie do obsługi Elektrociepłowni, procesów utylizacji ścieków oraz utrzymania i zabezpieczenia infrastruktury.

- Hibernacja zakładu to nie tylko zmiana w organizacji. To rozstanie z miejscem, które dla wielu było drugim domem. Mamy świadomość ciężaru tej decyzji. Dlatego robimy wszystko, by nasi ludzie nie zostali z tym sami. Nasze działania to nie pożegnanie, lecz pomoc w rozpoczęciu czegoś nowego – z godnością i realnym wsparciem. Cieszy nas, że inne firmy z regionu chcą pomóc, oferując naszym pracownikom priorytet w rekrutacjach. To daje nadzieję, że ci ludzie szybko znajdą nowe miejsca pracy – mówi Tomasz Molenda, prezes Qemetica Soda Polska.

Konieczność znalezienia nowej pracy to jedno. Mieszkańcy boją się też o realizacje tak podstawowych potrzeb jak odbiór ścieków z domów czy ciepłe kaloryfery, bo zakład sodowy w Janikowie pełnił też rolę dostawcy ciepła systemowego oraz usług oczyszczania ścieków komunalnych dla Janikowa.

- W porozumieniu z władzami miasta Qemetica Soda Polska wypowiedziała obowiązującą umowę na odbiór ścieków. Przez kolejne miesiące firma nadal będzie świadczyć tę usługę, równolegle pracując z miastem nad warunkami nowej umowy - czytamy w komunikacie spółki.

W Janikowie muszą zbudować własną oczyszczalnię ścieków

Miasto będzie się ubiegać się o dofinansowanie na budowę własnej biologicznej oczyszczalni ścieków. Formalne wypowiedzenie umowy jest warunkiem niezbędnym, by uzyskać priorytetowy status w ocenie instytucji przyznających środki publiczne.

- To techniczny, ale niezbędny krok, by Janikowo mogło realnie ruszyć z procesem pozyskiwania środków na własną infrastrukturę. Dziękujemy Qemetice za otwartość i partnerskie podejście – to ważne, by w tak trudnym momencie wspólnie działać na rzecz mieszkańców – podkreśla Bartłomiej Jaszcz, burmistrz Janikowa.

Czy firma Qemetica w Janikowie kiedyś wznowi produkcję sody?

Teoretycznie hibernacja to jeszcze nie ostateczne zamknięcie. Cała infrastruktura na terenie zakładu pozostaje własnością firmy. Żadne konkretne zapowiedzi możliwości uruchomienia produkcji w przyszłości jednak nie padły.

Nowa jadłodzielnia w Bydgoszczy