Skąd wzięła się dynia na Halloween? Dawni Celtowie mieli swoje powody! Wszystko wiąże się z legendą o Jacku Stingy

2025-10-22 9:40

Halloween to jedno z najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie, którego historia sięga aż dwóch tysięcy lat. Według wierzeń Celtów w noc z 31 października na 1 listopada zacierała się granica między światem żywych a zmarłych, a duchy mogły swobodnie powracać na ziemię. Z biegiem czasu zwyczaj ten przeniknął do Stanów Zjednoczonych, gdzie przekształcił się w znaną dziś formę – z dyniowymi lampionami, przebierankami i zabawą „cukierek albo psikus”. Skąd wzięła się legenda o Jacku z latarnią i jak samodzielnie przygotować halloweenową dynię? Tłumaczymy!

Skąd wzięła się dynia na Halloween? Dawni Celtowie mieli swoje powody! Wszystko wiąże się z legendą o Jacku Stingy

i

Autor: Pixabay.com
  • Halloween wywodzi się z celtyckiego święta Samhain, podczas którego zacierała się granica między światem żywych i umarłych.
  • Tradycja drążenia warzyw, by odstraszyć złe duchy, przywędrowała do USA z irlandzkimi emigrantami.
  • Dynia stała się symbolem Halloween dzięki legendzie o Jacku, który oszukał diabła i błąka się po świecie z latarnią z dyni.
  • Dowiedz się, jak krok po kroku przygotować własną dynię na Halloween i dlaczego warto wybrać jadalny gatunek!

Od celtyckich duchów po dynie: tak narodziło się Halloween, zanim trafiło do USA

W nocy z 31 października na 1 listopada – według dawnych wierzeń Celtów – zaciera się granica między światem żywych i umarłych. To właśnie wtedy, jak wierzono, na ziemię schodzą duchy przodków, ale też złe moce. Z tego przekonania narodziło się święto, które dziś znamy jako Halloween. Choć kojarzy się głównie z USA, jego korzenie sięgają Irlandii sprzed dwóch tysięcy lat.

Złe duchy, maski i ogniska: tak Celtowie wymyślili Halloween 2000 lat temu

Pierwsi, którzy obchodzili święto duchów, byli Celtowie. Wierzyli oni, że ostatniego dnia października kończy się rok słoneczny, a zaczyna nowy – czas ciemności. Aby odstraszyć złe duchy, rozpalali ogniska i przebierali się w maski. Tradycja ta przetrwała wieki w Irlandii, gdzie zapalano lampiony zrobione z warzyw – najczęściej z brukwi, buraków lub dyni.

Dopiero w XIX wieku, wraz z falą irlandzkich emigrantów, Halloween trafiło do Stanów Zjednoczonych. Tam, dzięki dostępności dyni, warzywo to na stałe stało się symbolem święta. Pierwsza parada Halloween odbyła się 31 października 1920 roku w mieście Anoka w stanie Minnesota – i od tego czasu święto zyskało ogromną popularność.

Oszukał diabła, błąka się do dziś. Oto legenda, która stworzyła Halloween

Dlaczego to właśnie dynia świeci w oknach podczas Halloween? Wyjaśnia to legenda o Jacku Stingy – sprytnym kowalu, który oszukał diabła. W zamian za wolność wyprosił, by jego dusza po śmierci nigdy nie trafiła do piekła.

Kiedy jednak umarł, nie przyjęto go również do nieba. Potępiony Jack błąkał się po świecie z rozżarzonym węglem zamkniętym w wydrążonej dyni, która oświetlała mu drogę. Tak narodził się Jack-o’-lantern, czyli halloweenowy lampion.

Jak tłumaczą etnografowie, dla dawnych Irlandczyków te lampiony były symbolem dusz, które powracają na ziemię, by odnaleźć drogę do swoich bliskich.

Jak wyciąć i przygotować halloweenową dynię?

Wybierając dynię na Halloween, najlepiej postawić na gatunki jadalne – mają miękką skórkę i łatwo się je wydrąża. Dynie ozdobne są twardsze i mniej trwałe.

Odcięcie górnej części: odetnij „czapkę” z ogonkiem – posłuży jako pokrywka.

  • Wydrążenie: usuń miąższ i pestki za pomocą łyżki. Miąższ można wykorzystać do zupy lub ciasta, a pestki wysuszyć i zjeść.
  • Wycinanie wzoru: narysuj markerem kształt twarzy i ostrożnie wytnij nożem.
  • Światło: do środka włóż świeczkę lub lampkę LED i przykryj pokrywką.

Jeśli chcesz powiesić dynię, wystarczy zrobić po bokach dwa otwory, przeciągnąć sznurek i zawiązać od środka.

Quiz ortograficzny. Łącznie czy rozdzielnie? Jak zapiszesz te słowa?
Pytanie 1 z 15
Który zapis jest poprawny?
JAK SKRADZIONO HISTORIĘ FRANCJI? KRÓLEWSKIE KLEJNOTY PRYSNĘŁY Z LUWRU