Tych słów używają mieszkańcy kujawsko-pomorskiego! Znasz dobrze gwarę kujawską? Rozwiąż krzyżówkę

2025-09-09 14:57

Regionalizmy kujawsko-pomorskie to niezwykle ciekawy element lokalnej tożsamości językowej. Dla mieszkańców regionu są czymś naturalnym, jednak dla osób spoza Kujaw i Pomorza mogą brzmieć zagadkowo. Wiele słów i zwrotów wywodzi się z gwary wielkopolskiej, inne pojawiły się w wyniku niemieckich wpływów z czasów zaborów. Część z nich przetrwała do dziś, inne stały się już archaizmami i rzadko można je usłyszeć na co dzień. Znasz je wszystkie? Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż naszą krzyżówkę!

Tych słów używają mieszkańcy kujawsko-pomorskiego! Znasz dobrze gwarę kujawską? Rozwiąż krzyżówkę

i

Autor: Dawid Piątkowski
  • Historia, zwłaszcza zabór pruski, znacząco ukształtowała język regionu kujawsko-pomorskiego.
  • Współczesne regionalizmy, choć mają korzenie w gwarach kujawskiej i wielkopolskiej, stopniowo zanikają.
  • Mimo zanikania, regionalizmy nadal stanowią ważny element tożsamości kulturowej Kujaw i Pomorza.
  • Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż naszą krzyżówkę!

Język Kujaw i Pomorza. Wpływy historyczne

Na kształt języka w regionie ogromny wpływ miała historia, szczególnie zabór pruski. W tamtym czasie w szkołach, urzędach czy na ulicach dominował język niemiecki. Bydgoszcz funkcjonowała wtedy pod nazwą Bromberg, a ulica Gdańska nosiła miano Danzigerstraße. Mimo germanizacji mieszkańcy pielęgnowali polszczyznę w domach. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku przywracano polskie nazwy, a język ojczysty przeżywał swój renesans.

Choć formalnie województwo kujawsko-pomorskie istnieje dopiero od 1999 roku, regionalizmy obecne na jego terenie mają wielowiekowe korzenie. Najwięcej zapożyczeń pochodzi z gwary kujawskiej i wielkopolskiej. Do dziś w mowie potocznej można usłyszeć określenia takie jak „kartofle” zamiast ziemniaków czy powiedzenie „iść na szagę”, czyli pójść na skróty.

Zanikanie gwar w Polsce

Współcześnie gwara kujawsko-pomorska zanika – głównie z powodu globalizacji i rosnącego wpływu języka ogólnopolskiego. Najwięcej dawnych słów można jeszcze usłyszeć w mniejszych miejscowościach, natomiast w dużych miastach, jak Bydgoszcz czy Toruń, używają ich głównie starsi mieszkańcy.

Mimo że część wyrażeń brzmi dziś archaicznie, regionalizmy wciąż są ważną częścią kultury językowej Kujaw i Pomorza. Odzwierciedlają historię regionu, jego wielokulturowość i codzienne życie dawnych pokoleń.

Rozwiąż krzyżówkę

Czy znasz słowa używane przez Kujawiaków i mieszkańców Pomorza? Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż naszą krzyżówkę z regionalizmów!

ARTYKULY GWIAZD VIKI GABOR SHORT4