Dwór na Kujawach

i

Autor: Dwór na Kujawach, Narodowe Archiwum Cyfrowe

QUIZ

Gwara kujawsko-pomorska. Te słowa zrozumieją tylko lokalni mieszkańcy. Znasz ich znaczenie? Rozwiąż QUIZ

2024-12-05 15:03

Choć mieszkańcy Bydgoszczy, Torunia czy Inowrocławia używają tych słów na co dzień, osoby z innych części Polski nigdy ich nie słyszały. Niektóre z tych wyrazów są tak unikalne, że nawet programy takie jak Word czy Libre Office zaznaczają je na czerwono, nie wiedząc, że te w ogóle istnieją. Regionalizmy Kujaw i Pomorza mają długą historię, sięgającą wieków, i wiele wspólnych cech z gwarą Wielkopolski. Niektóre ze zwrotów przetrwały do dziś, innych nie używa się już od lat. Czy znasz ich znaczenie? Spróbuj swoich sił w naszym quizie!

Wpływy niemieckie na język Kujaw i Pomorza

Kujawy i Pomorze, które niegdyś stanowiły część zaboru pruskiego, mają wiele wspólnych cech językowych z Wielkopolską, co jest między innymi efektem niemieckich wpływów na te tereny. Przykładem takiego regionalizmu jest słowo „kartofle” oznaczające ziemniaki, używane zarówno w województwie kujawsko-pomorskim, jak i w Wielkopolsce. Pochodzi ono od niemieckiego „kartoffeln”.

Gwiazdor zamiast Świętego Mikołaja

Podobnie jak w Wielkopolsce, także w Kujawsko-Pomorskiem, w okresie Świąt Bożego Narodzenia to Gwiazdor, a nie Święty Mikołaj, przynosi prezenty. Mikołaj odwiedza nas trochę wcześniej - 6 grudnia w Mikołajki, zostawiając upominki w butach postawionych koło łóżka. Obecnie te nazwy są stosowane zamiennie.

Bydgoszcz Radio ESKA Google News
Autor:

Wspólne i lokalne regionalizmy

Co ciekawe, Wielkopolska i Kujawsko-Pomorskie mają wiele wspólnych regionalizmów, ale są też słowa, które są charakterystyczne wyłącznie dla Kujaw oraz poszczególnych miast, zwłaszcza Bydgoszczy, Torunia i Inowrocławia, a także dla mniejszych miejscowości i gmin w regionie.

Na początku warto zaznaczyć, czym są regionalizmy. To wyrazy, zwroty lub formy gramatyczne, które są charakterystyczne dla określonego regionu, a często nie są używane lub zrozumiane w innych częściach kraju. Najczęściej są to słowa codziennego użytku.

Tradycje językowe a współczesność

Są one wynikiem odmiennych tradycji językowych, historycznych wpływów, a także specyfiki lokalnych społeczności. Mimo że niektóre z tych zwrotów zanikają w codziennym użytku, to wciąż w wielu mniejszych miejscowościach można usłyszeć je w rozmowach starszych mieszkańców, co stanowi cenny element lokalnej tradycji językowej.

Inne natomiast stały się częścią naszej codziennej mowy. Część z nich jest zrozumiała jedynie w naszym regionie, podczas gdy inne rozprzestrzeniły się na cały kraj i od lat funkcjonują również w innych częściach Polski. Również mieszkańcy Kujaw i Pomorza używają regionalizmów z innych rejonów, gdyż te zakorzeniły się już w polskim języku.

Gwara kujawsko-pomorska. Quiz

Regionalizmy Kujaw i Pomorza mają swoje korzenie sprzed wieków i wiele punktów wspólnych z gwarą Wielkopolską. Niektóre ze zwrotów przetrwały do dziś, innych nie używa się już od lat. Czy znasz ich znaczenie? Przygotowaliśmy quiz, który pozwoli to sprawdzić! Spróbuj swoich sił!

Gwara kujawsko-pomorska. Te słowa zrozumieją tylko lokalni mieszkańcy. Znasz ich znaczenie?
Pytanie 1 z 15
Czym są "lumpy"?
Marcin Miller wyznał, ile bierze za koncert. Przy okazji wbił szpilę Malikowi Montanie
Drogowskazy
O ginącej sztuce dobrego mówienia. DROGOWSKAZY