zając

i

Autor: pexels

Tradycja

Skąd wziął się zając w koszyczku wielkanocnym? Co symbolizuje to zajączek wielkanocny?

2023-04-05 7:53

Święta Wielkanocne zbliżają się małymi krokami. Już niebawem, wszystkie dzieci w Polsce obudzą się rano i będą szukać po mieszkaniu prezentów, które w tym roku przyniósł im zając. Dzień wcześniej wraz z rodziną pójdą natomiast do kościoła ze święconką. W środku również znajdzie się zajączek. Podobnie na stoliku, wśród słodyczy. Dlaczego zwierzę to stało się symbolem Wielkanocy? I co oznacza? Wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.

Baranek i zajączek wielkanocny. Co w Wielkanoc symbolizują zwierzęta?

Nikogo nie powinien zaskoczyć fakt, że wielkanocny baranek to symbol Chrystusa, który odniósł zwycięstwo nad grzechem i śmiercią umierając za nas na krzyżu, a następnie powstał z martwych. W najważniejsze katolickie święto musi zatem pojawić się postać tego zwierzęcia. Baranek z cukru, baranek z masła, a także figurka na wielkanocnym stole.

To jednak nie jedyne zwierzę, które jest symbolem Wielkanocy. Każde dziecko wie, że w niedzielę, tuż po Wielkiej Sobocie przyjdzie do nich zając i podrzuci prezenty. Chyba, że mieszkamy na Śląsku. Tam może (lecz nie musi) przyjść on do najmłodszych już w Wielki Czwartek. Zajączki z czekolady kupimy już teraz w supermarketach, a następnie znajdzie się on również w naszym koszyku wielkanocnym.

Święty Mikołaj vs. Zając Wielkanocny. Który z nich jest związane z religią?

W przeciwieństwie do baranka, który jest symbolem religijnym, zajączek symbol komercyjny. Jego obecność możemy zauważyć wtedy wszędzie. Zacznijmy od tego, że jest on odpowiednikiem Świętego Mikołaja. Zarówno zimą, jak i wiosną do dzieci przychodzi patron świąt i przynosi podarki. Z tą różnicą, że postać Mikołaja wzięła się stricte – od prawdziwego świętego, biskupa który rozdał cały majątek ubogim. Warto zaznaczyć, że był niezwykle bogaty.

Dlaczego kot przymila się do podstawki na kubek

Teraz przejdźmy do meritum, gdyż musimy zauważyć, że zarówno Boże Narodzenie, jak i Wielkanoc mają w sobie coś z poganizmu, mimo że to święta chrześcijańskie. W żadnym fragmencie Pisma Świętego nie znajdziemy daty, w której Jezus przyszedł na świat. 25 grudnia obchodzono przesilenie zimowe, które w tradycji słowiańskiej było wesołym świętem ku czci "odradzającego się" Słońca i zwycięstwa światła nad ciemnością. Datę tę przejęli chrześcijanie, gdyż święto było typowo pogańskie i należało dodać mu chrześcijańskiej otoczki. Dzień 25 grudnia stał się zatem dniem Bożego Narodzenia.

Zając Wielkanocny wzięty z obrzędu pogańskiego?

Tak samo w Wielkanocy znajdziemy elementy poganizmu – również słowiańskiego, a także celtyckiego. Jest to właśnie wspominany wcześniej zając! Zwierze to było wcześniej elementem święta nadchodzącej wiosny - Jare Gody. Pradawni Słowianie wierzyli, że w zająca przeistaczała się anglosaska bogini wiosny – Eostre/Ostara. To od jej imienia zawdzięczamy angielską nazwę Święta Wielkiej Nocy – Easter i niemieckiego – Ostern.

W ok. XVII wieku chrześcijanie przejęli zajączka i nadali mu religijne znaczenie. Konkretnie grzesznika, który podąża za Chrystusem i bierze lekcje z jego nauki.

Kiedy jest Wielkanoc 2023?

Przypomnijmy, że w 2023 roku Wielki Piątek, Sobota i Wielkanoc przypadają w następujących dniach:

  • 7 kwietnia – Wielki Piątek;
  • 8 kwietnia – Wielka Sobota;
  • 9 kwietnia – Wielkanoc;
  • 10 kwietnia – Poniedziałek Wielkanocny, czy także Śmigus Dyngus.