Toruń i Bydgoszcz nie chcą być metropoliami trzeciego rzędu. Samorządowcy uważają to za uwłaczające

Krytyczne stanowisko samorządów wobec projektu Koncepcji Rozwoju Kraju 2050

Jak czytamy w 19/2024 numerze magazynu „Wspólnota”, projekt Koncepcji Rozwoju Kraju 2050 nie spotkał się z przychylnymi opiniami samorządowców z województwa kujawsko-pomorskiego. We wrześniu bieżącego roku zakończyły się konsultacje społeczne dotyczące tego dokumentu, który przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej we współpracy m.in. z Instytutem Rozwoju Miast i Regionów.

Samorządy z województwa kujawsko-pomorskiego i nie tylko, wyraziły sprzeciw wobec klasyfikacji Bydgoszczy i Torunia jako "aglomeracji regionalnych" (czyli ośrodków trzeciego rzędu). Samorządowcy uważają, że potencjał tych miast został mocno niedoszacowany i postulują uznanie ich za metropolie ponadregionalne.

Sprzeciw wobec klasyfikacji miast jako aglomeracji regionalnych

Jak czytamy, obawy dotyczą przede wszystkim tego, iż w projekcie koncepcji uwzględniono opracowanie Instytutu Rozwoju Miast i Regionów pt. „Hierarchia funkcjonalna miast w Polsce i jej przemiany w latach 1990–2020”. W ich opinii, dokument ten budzi wątpliwości. Jak zauważają w liście podpisanym przez Tadeusza Truskolaskiego, prezesa Unii Metropolii Polskich:

- Potencjał takich ośrodków jak m.in. Białystok, Bydgoszcz, Lublin, Rzeszów, które IRMiR zakwalifikował do grupy „aglomeracji regionalnych”, jest silnie niedoszacowany. Miasta te należałoby postrzegać jako „metropolie ponadregionalne”. Ich polityki rozwojowe bazują na strategiach szczebla lokalnego, ponadlokalnego i regionalnego. Byłyby jednak możliwe do realizacji bez adekwatnych zapisów dokumentów szczebla krajowego. Dlatego ocena potencjału tych ośrodków musi być sporządzona w oparciu o rzetelne przesłanki, prawidłową metodykę i aktualne dane – czytamy.

Strategiczne znaczenie Bydgoszczy i Torunia

Zarówno sejmik województwa, jak i prezydenci Torunia i Bydgoszczy wskazują na znaczenie obu miast jako kluczowych ośrodków naukowych, medycznych, militarnych i kulturalnych.

Główne punkty nieporozumień dotyczą metodologii użytej w raporcie Instytutu Rozwoju Miast i Regionów, która według prezydentów Bydgoszczy i Torunia nie uwzględnia istotnych wskaźników, takich jak obecność szpitali, lotnisk, przemysłu czy kapitału zagranicznego. Bydgoszcz podkreśla także swoją rolę jako centralnego ośrodka, opowiadając się przeciwko idei wspólnej metropolii z Toruniem.

Do najważniejszych obszarów, które umieszczają Bydgoszcz i Toruń wśród kluczowych ośrodków w kraju, należą: funkcje naukowe (zwłaszcza rola Uniwersytetu Mikołaja Kopernika jako uczelni badawczej), funkcje medyczne, znaczenie dla obronności na arenie międzynarodowej (Bydgoszcz jest znana jako „polska stolica NATO” i stanowi jeden z głównych ośrodków Sojuszu w Europie), funkcje kulturalne oraz rozwinięty, specjalistyczny przemysł.

Apel o uznanie dwubiegunowej metropolii krajowej

W stanowisku skierowanym m.in. do minister Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz i premiera Donalda Tuska radni sejmiku województwa kujawsko-pomorskiego zaapelowali o „uznanie Bydgoszczy i Torunia, jako dwóch ośrodków stołecznych województwa kujawsko-pomorskiego, za dwubiegunową metropolię krajową” w krajowej sieci osadniczej.

Sejmik podkreśla, że od 25 lat funkcjonuje model obsługi regionu oparty na dwóch centrach stołecznych, które wspólnie odpowiadają za realizację funkcji regionalnych i rozwijanie ponadregionalnych powiązań.